Pisz – miasto pełne uroku, z wyjątkową atmosferą, czasami leniwą, a chwilami pełną wrażeń. Miejscowość ta oferuje liczne atrakcje, począwszy od malowniczego jeziora Roś i przepięknych obszarów Puszczy Piskiej, poprzez ciekawe ślady historii, kultury, do niezwykłych smaków regionalnej kuchni. Zobacz atrakcje w Piszu, które koniecznie trzeba zobaczyć podczas wizyty!
Spis treści
Pisz – burzliwe dzieje miasta
Pisz jest miastem powiatowym, które leży na południowym wschodzie województwa warmińsko-mazurskiego. Jego nazwa wywodzi się z języka staropruskiego, w którym wyraz pisa oznaczał bagno. Pochodzenie wyrazu nawiązuje do Pisy, rzeki z bagnistymi i trudno dostępnymi brzegami, przy której położona jest miejscowość. Już w 160 r. n.e. pojawiły się pierwsze wzmianki o pruskim plemieniu Galindów zamieszkującym ten obszar. W XIV wieku wybudowano tu zamek obronny na prawym brzegu Pisy, który odgrywał ważną rolę dla kupców kierujących się z Rusi i Mazowsza do Gdańska. Pisz prawa miejskie uzyskał w 1451 roku, z rąk wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego.
Dzieje miasta były burzliwie. Miejscowości nie ominęły niszczycielskie wojny, w tym najtragiczniejszy okres w dziejach Polski, zwany „potopem szwedzkim” oraz najazd tatarski. Miasto nękane było przez epidemie dżumy oraz tragiczne działania w czasie I wojny światowej oraz w okresie II wojny światowej. W styczniu 1945 roku Pisz został zniszczony w 70%. Po dawnym zamku pozostał jedynie plac i fragmenty murów fundamentowych.
Atrakcje w Piszu, czyli co warto zobaczyć!
Pisz jest wspaniałą destynacją dla turystów preferujących aktywną formę urlopu, np. wycieczki rowerowe, piesze, spływy kajakowe. To doskonałe miejsce dla amatorów obcowania z przyrodą. Ale Pisz to także miasto przepełnione historią. Miejscowość zaprasza do odpoczynku swoimi przytulnymi uliczkami, małymi kawiarniami, ładnymi budynkami i piękną plażą. Aby poznać to mazurskie miasto bliżej warto rozpocząć zwiedzanie od Rynku …
Ratusz w Piszu
Zabytek uznaje się za jeden z najładniejszych na Mazurach. To prawdziwa wizytówka miasta. Wybudowany w 1900 roku, stanowi wspaniały przykład neogotyckiego stylu z idealnie zachowanymi proporcjami. Obecnie mieści się tu Muzeum Ziemi Piskiej, siedziba Starostwa Powiatowego oraz Urząd Stanu Cywilnego.
Z rynku warto przejść na ulicę Rybacką, gdzie znajduje się Dom Królewski, w którym, według miejscowych przekazów, dwukrotnie przebywał król Stanisław Leszczyński.
Muzeum Ziemi Piskiej
Najciekawsze karty historii miasta oraz regonu można poznać w Muzeum Ziemi Piskiej, mieszczącym się w neogotyckim ratuszu. Zbiory muzealne eksponowane są tematycznie w części: historycznej, archeologicznej, etnograficznej i przyrodniczej. Turyści mogą zobaczyć okazałe eksponaty skamieniałości i inne ciekawe znaleziska archeologiczne z tego regionu. W muzeum znajduje się także wystawa starych fotografii dokumentujących historię miasta i jego mieszkańców, przykłady regionalnej sztuki ludowej, zabytki numizmatyczne i starodruki. Ciekawostką są odnalezione w okolicy prehistoryczne rogi tura.
Baba Pruska
W centrum Pisza zwraca uwagę posąg, zwany „Babą Pruską„. Monument znaleziono w niedalekich Wejsunach i przetransportowano do Pisza. W pradawnych czasach takie kamienne posągi, zwane babami pruskimi, odzwierciedlały pogańskie bóstwa lub wojowników i związane były z ówczesnymi wierzeniami. Według innej hipotezy stojąca na rynku „baba” wcale nie jest pogańskim bóstwem, lecz
rzeźbą z XIX wieku. Pochodzenie posagu owiewa legenda i do dziś wzbudza duże emocje.
Wieża ciśnień w Piszu
Koniecznie trzeba odwiedzić zabytkową wieżę ciśnień w Piszu z 1907 roku. 38-metrowa wieża jest świetnym punktem widokowym na panoramę miasta, jezioro Roś i rozciągającą się aż po horyzont Puszczę Piską. Widać też stąd fabrykę produkującą płyty ze sklejki, właśnie na jednej z nich, w latach 80-tych, spisano postulaty Solidarności. Wieża ciśnień zaopatrywała mieszkańców Pisza w wodę aż do roku 1992. Dawny zbiornik wodny o pojemności 100 ton wymontowano z górnej części wieży i postawiono obok niej, zapewniając dodatkową atrakcję zwiedzającym. Na oryginalnym miejscu zbiornika zbudowano taras widokowy, na który można dostać się windą. Na parterze wieży zorganizowano kawiarenkę. Taras widokowy otwarty jest w sezonie (od maja do września).
Pomnik Melchiora Wańkowicza nad Pisą
Pomnik stanowi miejsce uhonorowania wybitnej postaci literackiego świata. Wybitny dziennikarz oraz wspaniały prozaik jest autorem książki , w której opisuje rodzinną wyprawę po Prusach Wschodnich (z młodszą córką Martą ) i spływ kajakiem „Kuwaka”. Mazurska przygoda pisarza, zawarta w powieści „Na tropach Smętka” znalazła odzwierciedlenie w wizji pomnika Melchiora Wańkowicza nad Pisą. Po jednej stronie brzegu rzeki stoi wizerunek pisarza przy swoim kajaku Kuwaka, a po drugiej stronie – uwieczniona w granicie książka słynnego reportażysty.
Rejs statkiem Smętek
Statek wycieczkowy „Smętek” zaprasza na niezapomnianą przygodę. Jak można się domyślić jego nazwa zaczerpnięta została z powieści Melchiora Wańkowicza. Smętkiem wypływa się na spacerowe rejsy po jeziorze Roś, Seksty i Śniardwy. Szum wody, świeże powietrze i zachwycające widoki gwarantują doskonałe wrażenia dla całej rodziny.
Schron Regelbau 502
Dużą gratką dla miłośników militariów i historii jest schron Regelbau 502. Schron ten, typu biernego był elementem „Piskiej Pozycji Ryglowej” – niemieckiego punktu oporu, zbudowanego w 1939 roku. W tym dobrze zachowanym schronie żelbetowym, o dużej klasie odporności na uderzenia pociskami pancernymi, znajdowało się stanowisko dowodzenia odcinka Punktu Oporu Pisz. Schron mógł pomieścić do 26 żołnierzy i zapewniał odpowiednie warunki do funkcjonowania załogi. W środku znajdowały się: m.in. łóżka, ogrzewanie, oświetlenie, łączność, kuchnia oraz stanowiska ogniowe.
Plaża miejska w Piszu
Pisz jest również idealnym miejscem dla miłośników plażowania i zażywania kąpieli wodnych. Zmodernizowane w 2013 roku kąpielisko miejskie przy jeziorze Roś oferuje świetną plażę, wygodne i bezpieczne zejście do wody, boisko do siatkówki, miejsce na grilla, plac zabaw, zadaszone wiaty oraz sanitariaty. Ta plaża to doskonałe miejsce, żeby odpocząć po całym dniu podziwiania atrakcji w Piszu.
