Jezioro Pogubie Wielkie to przepiękne jezioro, zagubione w pradawnej puszczy, w której po dziś dzień królują dziki, sarny i jelenie, a wieczorem nad wodą unosi się niesamowity wrzask setek żurawi.
Spis treści
Położenie jeziora
Jezioro Pogubie Wielkie leży w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, w województwie warmińsko- mazurskim, w gminie Pisz. GPS: N o 53 34″ 50″ E o 21 44″50″. Usytuowane jest na południowy- zachód od Pisza (trasą 8,1 km). Zbiornik otulony jest terenami Puszczy Piskiej. Obszar leśny pozostaje w zarządzie Nadleśnictwa Pisz, a łowiska na jeziorze w zarządzie Polskiego Związku Wędkarskiego w Suwałkach.
Jezioro w liczbach
- wysokość n.p.m. – 117.3 m
- powierzchnia tafli wody – 670.8 ha
- maksymalna głębokość – 2.6m
- średnia głębokość- 1 m
- powierzchnia wysp – 21 ha
- maksymalna długość – 3, 9 km
- maksymalna szerokość – 2,5 km
- długość linii brzegowej – 13850 m
- objętość – 6708 tys. m3
- wskaźnik odsłonięcia – 670.8
- wskaźnik rozwinięcia linii brzegowej – 1.51
Chaakterystyka – Jezioro Pogubie Wielkie
Pogubie Wielkie jest to rozległe jezioro zarastające, typu polimiktycznego. Obejmuje jezioro wytopiskowe o owalnym kształcie, nieznacznie rozwiniętej linii brzegowej oraz słabo zróżnicowanym dnie. Szczególnie na zdjęciach satelitarnych widoczny jest jego odmienny kolor. Dno zbiornika jest muliste, a pomiar głębokości na całej powierzchni jest przybliżony i waha się w granicach jednego metra. Niewielka liczba głębszych miejsc znajduje się w pobliżu jedynej wyspy jeziora – Ostrów Wielki. Wyspa położona jest na terenie nadleśnictwa Brzeziny i porasta ją ponad stuletni drzewostan sosnowy. Dno jeziora porośnięte jest skupiskiem ramiennic.
Ujmująco spokojny, niedostępny akwen stwarza doskonałe warunki dla wylęgarni narybku i zapewnia świetne miejsce do gniazdowania i żerowania różnorodnych gatunków ptaków, m.in.: kormoranów, czapli siwych, bielików, żurawi, łabędzi niemych. Brzegi jeziora są płaskie, jedynie we wschodniej części łagodnie wzniesione. Gęste zarośla, zadrzewiony teren (brzeziny i olsy), podmokły i zabagniony grunt znacznie utrudniają dostęp do zbiornika. W lecie południowy brzeg jest prawie zupełnie niedostępny. Zimą można przedostać się na brzeg jeziora np. na biegówkach. Za sprawą silnych wiatrów południowo-wschodni brzeg został w znacznym stopniu przetrzebiony z drzew. W konsekwencji dochodzi na tym terenie do przyspieszonego procesu osuszania.
Jezioro Pogubie łączy się z jeziorami Jabłoń oraz Pogubie Małe. Główny dopływ jeziora stanowi rzeka Rybnica, która prowadzi wody z jeziora Brzozolasek. Natomiast rzeką Rybnicą odpływają wody na południe do leżącego nieopodal jeziora Pogubie Małe. W części zachodniej zbiornika wypływa rzeka Zimna. Pogubie Wielkie zakwalifikowane jest do drugiej klasy czystości wód. W pobliżu jego leżą miejscowości: Kulik, Pogobie Średnie, Pisz.
Jezioro Pogubie Wielkie – wędkujemy!
Liczne kładki i pomosty na brzegach jeziora zapewniają dogodne miejsca do wędkowania. W zbiorniku obficie występują ryby z gatunku: płoć, okoń karaś, szczupak. Wędkujących z brzegu
obowiązują zasady połowu na wodach PZW w Suwałkach. Wędkowanie zarówno z brzegu, jak i z łodzi dozwolone jest od 1 lipca do końca roku, a wędkować z lodu można do końca lutego. Obowiązuje całkowity zakaz wędkowania z łodzi w strefie szuwarów.
Rezerwat przyrody
Zbiornik znajduje się na obszarze ornitologicznego rezerwatu przyrody „Jezioro Pogubie Wielkie”. Rezerwat obejmuje teren o powierzchni 715,82 ha, usytuowany w głębi Puszczy Piskiej. W jego skład wchodzi jezioro o powierzchni 671 ha i wyspa Ostrów Wielki o powierzchni 21 ha . Część rezerwatu stanowią grunty leśne (około 20 ha), pozostały obszar pozostaje w zarządzie Polskiego Związku Wędkarskiego.
Rezerwat Jezioro Pogubie Wielkie położony jest około 4,6 km na południowy–zachód od Pisza. Utworzony został w 1971 roku celem ochrony miejsc lęgowych oraz żerowisk ptaków wodnych, wodno-błotnych i miejsc tarliskowych wielu gatunków ryb. Na terenie rezerwatu gniazduje około 60 gatunków ptaków, między innymi: żuraw, łabędź niemy, bocian czarny oraz rybołów.
Jezioro Pogubie Wielkie – co warto zobaczyć w okolicy
- Wieża widokowa w Lesie Szast. Teren ten obejmuje 475 ha lasu w Puszczy Piskiej, który zniszczył huragan w roku 2002. Znajduje się około 3 km na wschód od wsi Pogobie Średnie.
- Wieża ciśnień w Piszu, która jest przykładem efektownej i ciekawie zaprojektowanej architektury przemysłowo – komunalnej.
- Cmentarz wojenny w Piszu przy ul. Dworcowej. Na cmentarzu pochowanych zostało ponad 200 niemieckich oraz rosyjskich żołnierzy, którzy ponieśli śmierć podczas walk o Pisz w okresie I wojny światowej.
Warto wiedzieć
Puszcza Piska jest idealnym miejscem na piesze wędrówki i wycieczki rowerowe. Korzystając ze świetnie przygotowanych tras można wybrać się na ekscytującą wycieczkę rowerową dokoła jeziora Pogubie Wielkie. Odcinek liczy 42 km (w przybliżeniu 5 godzin jazdy) i prowadzi z Pisza przez: Pogobie Średnie – Pogobie Tylne – Kulik (leśniczówka) – Wiartel – jezioro Wiartel – Wiartel Mały – Jabłoń – jezioro Brzozolasek – Wąglik i kończy się w Piszu.
Zobacz również
- Jezioro Warnołty
- Jezioro Wiartel – idealne miejsce do wypoczynku
- Puszcza Piska – największy kompleks leśny na Mazurach
Arbustum, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons